علی صالح‌آبادی در گفت‌وگو با همشهری گفت: با تصویب شورای بورس زمینه و بستر لازم برای ایجاد یک بازار مبادله ارز و گواهی‌های سپرده ارزی به ارزش تقریبی 40 میلیارد دلار در بورس تهران فراهم شده است. صالح‌آبادی در عین حال تاکید کرد: اجرای این هدف مستلزم همراهی و هماهنگی بانک مرکزی است.
بازار نقدی ارز
او افزود: با ایجاد بازار نقدی ارز صادرکنندگان غیرنفتی که قصد فروش ارز و گواهی‌های سپرده ارزی خود را دارند، می‌توانند از طریق بورس تهران گواهی‌های ارزی خود را به وارد کنندگانی که نیاز به این ارز دارند در یک فضای رقابتی بفروشند؛ به این ترتیب هر دو طرف می‌توانند در یک فضای کاملا شفاف و رقابتی نیاز خود را برای خرید یا فروش ارز تامین کنند.
او با بیان اینکه ابتدا قصد داشتیم بازار معاملات آتی ارز را شبیه بازار معاملات آتی سکه ایجاد کنیم، ادامه داد: طرح اولیه معاملات آتی ارز در شورای بورس مورد بررسی قرار گرفت اما در نهایت قرار شد به جای بازار آتی، بازار نقدی ارز در بورس تهران شکل بگیرد تا قیمت‌ها به‌طور شفاف و براساس مکانیسم عرضه و تقاضا تعیین شود.
نقش بانک‌ها و صرافی‌ها
به گفته صالح‌آبادی بانک‌ها و صرافی‌ها می‌توانند در بازار گواهی سپرده ارزی، به‌عنوان بازارگردان حضور داشته باشند. صالح‌آبادی تاکید کرد: حتی اگر بانک مرکزی قصد تنظیم بازار را داشته باشد می‌تواند به‌عنوان بازارگردان وارد شده و بازار را تنظیم کند.
فضای فعلی بازار ارز
او گفت: در حال حاضر 2 نرخ ارز در کشور وجود دارد؛ یکی قیمت رسمی1226 تومان برای هر دلار آمریکا و دیگری قیمت غیررسمی است که در صرافی‌ها تعیین می‌شود. رئیس سازمان بورس گفت: براساس مصوبه شورای بورس، صادرکنندگان غیرنفتی می‌توانند ارزشان را در چارچوب نظام بازار ارز در بورس بفروشند. واردکنندگانی هم که ارزشان را دولت به‌صورت رسمی تامین نمی‌کند می‌توانند ارز مورد نیازشان را از این بازار تامین کنند و این دو طرف یعنی صادرکنندگان و واردکنندگان می‌توانند در یک بازار رسمی به همدیگر وصل شوند.
نحوه معاملات بازار ارز
صالح آبادی درباره نحوه معاملات این بازار گفت: براساس این طرح، لازم است ابتدا وارد‌کننده سفارش خود را در سازمان توسعه تجارت ثبت کند تا بتواند طبق مقررات قادر به انجام معامله در بازار ارزی بورس باشد. پس از ثبت سفارش، این سفارش‌ها می‌تواند از طریق یک شبکه به بورس ارائه شود؛ به این ترتیب کد معاملاتی و اجازه معامله صادر می‌شود، پس از آن وارد‌کننده می‌تواند گواهی سپرده ارزی خود را خریداری و در نهایت ارز مورد نیازش را از طریق شبکه بانکی دریافت کند.
او گفت: با آزاد شدن خرید و فروش ارز از سوی بانک مرکزی محدودیتی برای صادرکنندگان و واردکنندگان وجود ندارد. او افزود: بخش زیادی از معاملات ارزی ایران شامل گواهی‌های سپرده ارزی است و ارز‌های مسافرتی رقم چندانی را شامل نمی‌شود. به‌طور شفاف‌تر در حال حاضر ارزش کل صادرات غیرنفتی ایران 40 میلیارد دلار است که معادل همین میزان هم واردات وجود دارد. به این ترتیب می‌توان انتظار داشت ارزش کل بازار معاملات ارز در بورس به رقمی بین 30 تا 40 میلیارد دلار برسد.
صالح آبادی درباره ویژگی معاملات ارزی در بورس گفت: با شکل‌گیری بازار ارزی در بورس، این بازار می‌تواند به مرجع تعیین قیمت ارز در بازار داخلی تبدیل شود، چون هم عرضه و هم تقاضا در این بازار تجمیع می‌شود.رئیس سازمان بورس در ادامه تاکید کرد: سازمان بورس گام خوبی برای تشکیل بازار ارزی در بورس برداشته، ولی لازم است بانک مرکزی در این زمینه با مجموعه بازار سرمایه همگام شود تا این بازار هر چه زودتر شکل بگیرد.
وی با بیان اینکه در این رابطه وزیر اقتصاد مکاتباتی با بانک مرکزی انجام داده است، تاکید کرد: دولت هم با این طرح موافق است؛ ضمن اینکه ما به‌دنبال این نیستیم که کار را از یک دستگاه بگیریم و به زیرمجموعه خودمان منتقل کنیم بلکه ما صرفا به‌دنبال تقسیم کار و ایجاد بازاری کارا و شفاف هستیم.
صادرکنندگان مکلف به اظهار درآمد ارزی خود شدند
همزمان با انتشار طرح تأسیس بازار ارز در بورس تهران، وزارت صنعت در بخشنامه‌ای به انجمن‌های تولیدی از آنها خواسته تا ارز حاصل از صادرات خود را از این به بعد به گمرک و بانک مرکزی اظهار کنند.به گزارش فارس، طبق این بخشنامه، تمام صادرکنندگان کالا و خدمات موظفند ارز حاصل از صادرات را به گمرک و بانک مرکزی اظهار کنند.
این بخشنامه، صنعتگران را تا حدی بابت برقراری مجدد پیمان سپاری ارزی مانند آنچه در سال‌های گذشته اتفاق افتاده بود، نگران کرده است.بخشنامه مورد نظر توسط علی صدوقی، دبیر هیات دولت به وزرای اقتصاد، صنعت، اطلاعات، کشور، نفت و رئیس‌کل بانک مرکزی ابلاغ شده و وزیر صنعت نیز آن را به تشکل‌های صنعتی ابلاغ کرده است.متن بخشنامه به این شرح است:با سلام؛ تصمیم جلسه 90.11.17 کارگروه ساماندهی مسائل ارزی به شرح ذیل جهت دستور اقدام لازم ابلاغ می‌شود:
کلیه صادرکنندگان کالا و خدمات موظفند ارز حاصل از صادرات (از ابتدای سال‌جاری و از این به بعد) را به گمرک جمهوری اسلامی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اظهار کنند.دستگاه‌های یاد شده موظفند ترتیبات اجرایی لازم را برای اجرای این تصمیم ظرف حداکثر 24 ساعت اتخاذ و عملیاتی نمایند.رونوشت این نامه به دفتر رئیس‌جمهور، معاون اول رئیس‌جمهور و هیات دولت ارائه شده است.
